Burun kuruluğu, rahatsız edici ve zaman zaman acı verici olsa da bu nadiren ciddi bir sorunun işaretidir. Genellikle farklı rahatsızlıklara bağlı olarak görülen burun akıntısını temizlemek amacıyla gerçekleştirilen sümkürme eylemi neticesinde gelişir. Ancak burun kuruluğu bazı rahatsızlıklardan da kaynaklanabilir.1 Bu yazıda sıklıkla merak edilen “Burun kuruluğu ve tıkanıklığı neden olur, ne iyi gelir?” ve “Burun kuruluğu belirtileri nelerdir?” gibi soruların ayrıntılı yanıtlarını bulabilirsiniz.
Burun Kuruluğu Neden Olur?
Burun kuruluğu nefes alamama, tıkanıklık hissi, baş ağrısı ve iltihaplanma gibi belirtilerle karakterizedir ve ayrıca burun ve ağız bölgesi kuru ya da tahriş olmuş gibi hissedilebilir. Burun ve sinüs geçiş yollarının kuruluğu, nem oranının düşük olduğu havaların yanı sıra alerji ve dehidrasyon gibi bazı sağlık koşullarından kaynaklanabilir. 2 Kuru havanın olduğu bölgelerde yaşayan ve tütün kullanan bireylerde burun içi kuruluğu ve yara daha sık görülür. Burun kuruluğunun diğer nedenleri arasında enfeksiyon, yetersiz beslenme ve bilinmeyen bir nedenden dolayı uzun süredir devam eden burun iltihabı olan kronik atrofik rinit yer alır. Bu noktada boğaz enfeksiyonları çeşitlendirilebilir. Bu nedenle “Boğaz hastalıkları nelerdir?” sorusunun yanıtı önemlidir. Sjögren hastalığı gibi bazı rahatsızlıklar da burun içi kuruluğu şikayetine neden olabilir. Burun kuruluğu aynı zamanda alerjik burun tıkanıklığı belirtileri arasında da sayılabilir. Tüm bunlara ek olarak soğuk algınlığı için kullanılan antihistaminik ilaçlar da kişide burun kuruluğu görülmesine yol açabilir.1
Burun astarı hassas olduğundan aşırı burun kuruluğu cildin çatlamasına ya da kanamaya neden olabilir. Eğer kişi 10 günden uzun süredir burun kuruluğu yaşıyorsa ve birlikteliğinde ateş, akıntı ve halsizlik gibi enfeksiyon belirtileri varsa doktora başvurması önerilir.1
Burun Kuruluğuna Ne İyi Gelir?
Boğazda gıcık, hafif ateş ve bitkinlik gibi belirtilere yol açan soğuk algınlığı ya da alerji mevsimi olarak bilinen bahar ayları, burun kuruluğuna yol açan başlıca etkenler arasında yer alır. Son derece rahatsız edici olabilen burun kuruluğu, farklı yöntemlerle evde tedavi edilebilir. 1 Bu yöntemlerden bazıları, kişinin rahatlamasına ve burun kuruluğu şikayetinin giderilmesine yardımcı olabilir:
Hava Nemlendirici Kullanın
Nemli bir ortam, burun kanallarının da nemli kalmasına yardımcı olur. Bu da burun tıkanıklığını giderir ve sinüslerin düzgün bir şekilde boşalmasını sağlar. Yatak odasında kuru buharlı nemlendiriciyle uyumak, odadaki nemin artmasına yardımcı olarak kişinin burun kanallarının rahatlamasını sağlayabilir. Hava nemlendirici cihazlar, farklı nedenlerle ortamda azalan nemin optimum seviyede tutulmasına yardımcı olabilir. İdeal iç mekan nemi, odanın sıcaklığına bağlı olarak %30 ila %50 arasında değişir. Daha yüksek nem seviyelerinin, toz akarlarının ve diğer alerjenlerin büyümesini teşvik edebileceği unutulmamalıdır.1, 3
Buhar Soluyun
Bir kase sıcak su üzerinde nefes almak, sıcak suyla banyo yapmak ya da saunada zaman geçirmek, nemlendiriciye erişimi olmayan kişiler için çözüm sunabilir. Sıcak su buharının solunması, burun kuruluğu yakınmasının giderilmesine destek olabilir. 3 Bunun için kapısı kapalı bir banyoda duş almak, küvette vakit geçirmek ya da kaynayan su dolu kaptan sıcak buharı burundan solurken başın üzerini havluyla kapatmak yeterlidir. 2
Nemlendirici Krem Uygulayın
Burun içinde yer alan astara çok az miktarda yağlı özellikte nemlendirici krem sürmek, burun içinin nemlenmesine yardımcı olabilir. Parmak yardımıyla burnun hemen iç kısmına sürülmesi önerilen krem sayesinde burun nemlenir ve kuruluk sorunu ortadan kalkabilir. Ancak bu yöntem çok miktarda kremle uygulanmamalı ve sık yapılmamalıdır. Kronik akciğer rahatsızlığı olanların bu tedavi yöntemini uygulamadan önce doktora başvurmaları önerilebilir.1
Islak Mendillerden Yardım Alın
Cilt pH’ı ile uyumlu olan ıslak mendiller, burun kuruluğunun giderilmesine yardımcı olabilir. Bunun için ıslak mendille, burun deliklerinin iç yüzeyi silinmesi yeterli olabilir. Bu yöntem, burun kuruluğunu önlemenin yanı sıra tahriş oluşumunu önlemeye de yardımcı olabilir. Bu noktada bebeklerin hassas bölgeleri için tasarlanan ıslak mendillerin kullanılması önerilebilir.1
Tuzlu Burun Spreyleri Kullanın
Tuzlu burun spreyleri, burnun nemlendirilmesine yardımcı olurken aynı zamanda burun içinde yer alan toz, kir ve polen gibi maddelerin de temizlenmesini sağlayabilir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken, burun spreyinin herhangi bir ilaç içermemesi, yalnızca tuzlu sudan oluşmasıdır. 1 Alternatif olarak tuzlu su evde de hazırlanabilir. Bunun için 3 çay kaşığı tuz, 1 çay kaşığı kabartma tozu ile karıştırılmalı ve ardından karışımın 1 çay kaşığı kadarı 3-5 dakika boyunca kaynamış ve soğumuş suya eklenmelidir. Hazırlanan karışım temiz bir sprey yardımıyla burna uygulanabilir. 3
Tüm bunların yanı sıra vücudu içten nemlendirmek de burun kuruluğuna iyi gelebilir. Özellikle soğuk algınlığı ve grip gibi rahatsızlıklar sırasında su ve çay gibi içecekleri bolca tüketmek, burnu içten dışa nemlendirmeye destek olabilir.1 Hindistan cevizi yağı, susam yağı ve badem yağı gibi doğal yağları da burun kuruluğunun evde tedavisi için kullanılabilir. Burnun içine az miktarda yağı uygulamak için pamuklu çubuk kullanılması yeterlidir.2
Burun Kuruluğunu Önlemek İçin Neler Yapılmalı?
Burun kuruluğunu önlemek için belli başlı bazı tetikleyicilerden kaçınmak yeterli olabilir. Bunlar arasında tozlu ortamlarda bulunmak, burnu çok sık sümkürerek temizlemek, mevsim ve hava değişimleri, yüksek rakımlara çıkmak, duman ve hava kalitesi düşük ortamlarda uzun süre solumak, klima ve kalorifer gibi soğutucu ve ısıtıcıların bulunduğu ortamlarda bulunmak sayılabilir. Bu etkenlerden uzak durmak, burun kuruluğunun önlenmesi için faydalı olabilir. Özellikle yaz aylarında ve fiziksel aktivite sırasında su kaybı artar. Bu zamanlarda sıvı alımını artırmak burun kuruluğunun önlenmesine destek olabilir. Nazal ve sinüs geçiş yollarının kuru olması, baş ağrısı ve sık sık burun kanaması gibi farklı sorunlara yol açabilir. Burun kuruluğunun tedavi edilmesi, sinüs enfeksiyonu gibi bu ve diğer sorunların önlenmesine yardımcı olabilir.2
Burun Kuruluğu Sağlığımızı Nasıl Etkiler?
Tedavi edilmeyen burun kuruluğu, akut veya kronik sinüzitin yanı sıra uzun süreli farklı rahatsızlıklara da yol açabilir. Burun kuruluğuna bağlı olarak sinüs zarı tahriş olabilir ve tahriş, enfeksiyona zemin hazırlar. Bu nedenle burun kuruluğunu mümkün olduğu kadar çabuk tedavi etmek önemlidir.4
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
