Gece öksürük krizi, hem bebek ve çocuklarda hem de yetişkinlerde zaman zaman görülebilen bir sağlık problemidir. Geceleri öksürük sorunu yaşayan kişilerin çok büyük bir kısmında gündüz saatlerinde var olan öksürük sorunu, gece daha da şiddetlenerek uykuyu ve dinlenmeyi olumsuz etkiler. Bazı kişilerde ise gündüz herhangi bir sorun yaşanmazken yalnızca gece saatlerinde öksürük şikayeti ortaya çıkabilir. Her iki durumda da uyku kalitesi olumsuz etkileneceğinden sağlık açısından çeşitli riskler ortaya çıkabilir.1 Bu nedenle uzun süre devam eden gece öksürüklerinde tıbbi destek almakta fayda vardır. Peki gece öksürük krizine ne iyi gelir ve gece gelen öksürük krizi nasıl geçer? İşte gece öksürüklerine ilişkin tüm detaylar…
Gece Öksürük Krizi Nedir?
Gece öksürük krizi, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilen ve geceleri sürekli olarak tekrarladığında yaşam kalitesini belirgin şekilde düşürebilen bir sorundur. Öksürük sorunu yalnızca geceleri görülebilir veya geceleri artış gösterme eğiliminde olabilir. Aynı zamanda gece görülen öksürükler kuru öksürük veya balgamlı öksürük şeklinde olabilir. Durum her ne olursa olsun gece gelen öksürük krizleri uyumanızı ve yeterince dinlenmenizi olumsuz yönde etkiler.2 3 Dinlenmek, öksürük ve nedenleri de dahil olmak üzere birçok hastalıkla savaşmanın en önemli yoludur. Dolayısıyla gece uykusunun olumsuz etkilenmesi durumunda enfeksiyonlar gibi çeşitli hastalıkların iyileşmesi gecikebilir veya genel olarak gün içerisinde yorgunluk, uykusuzluk gibi sorunlar ortaya çıkabilir.4 Bunlardan korunmak adına gece öksürüğü ciddiye alınmalı, doğal çözümlerin yeterli kalmadığı durumlarda mutlaka sağlık uzmanlarına danışılmalıdır.
Gece Öksürük Krizi Neden Olur?
Gece öksürük krizi nedenleri genel olarak öksürüğe neden olabilecek durumları içerir. Gece yatış halindeyken yerçekiminin etkisiyle gündüz dik durduğunuz saatlere oranla daha fazla öksürük sorunu yaşamanız bir noktada normal kabul edilebilir. (1) Bununla birlikte gece öksürük krizi sorununu çeşitleyen çok sayıda nedenden söz edilebilir. Gece öksürük krizi sebebi olabilecek bu etkenlerden bazıları şu şekildedir:1 3
- Postnazal damlama (geniz akıntısı),
- Gastroözofageal reflü hastalığı (mide reflüsü),
- Kalp yetmezliği,
- Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri,
- Hava kirliliği ve uyku ortamında yetersiz nem oranı,
- Astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi solunum yolu hastalıkları,
- Enfeksiyonlar,
- Solunum yolunun temizlenmesini zorlaştıran sırt üstü uyku pozisyonunun tercih edilmesi,
- Alerjiler.
Gece Öksürük Krizine Ne İyi Gelir?
Gece gelen öksürük krizleri özellikle de dinlenmeniz için önemli olan uyku saatlerinizde oldukça rahatsız edici olabilir. “Gece öksürük krizine ne iyi gelir?” sorusunun bazı yanıtları aşağıdaki gibidir:
Havayı Nemli Tutmak
Ortam havasının kuru olması boğazı ve sinüsleri tahriş ederek inatçı öksürüklere neden olabilir. Yaz aylarında klimalar, kış aylarında ise ısıtma sistemleri havanın kurumasına yol açtığından ek nemlendirme önlemlerine ihtiyaç duymanız olasıdır. Bunun için odanızı sık sık havalandırılabilir veya havadaki nem oranını artırmaya yarayan özel cihazlardan yararlanabilirsiniz.1 2
Sigarayı Bırakmak
Tütün dumanına maruz kalmak, kronik öksürüğün en önemli nedenlerinden bir tanesidir. Geceleri yatış pozisyonuna geçildiğinde bu öksürük şiddetlenebilir ve gece öksürük krizi sorununa yol açabilir. Sigara kullanmayı bırakan kişilerde yalnızca birkaç hafta içerisinde öksürüğün hafiflediği görülmüştür. Bu nedenle sigara kullanımına son verin ve pasif içicilikten korunmak adına sigara içen kişilerle aynı ortamda bulunmaktan kaçının.3
Toz ve Alerjenlerden Uzak Durmak
Yatak odasında bulunan fazla miktardaki toz, geceleri kriz şeklinde öksürük sorununa neden olabilir. Özellikle de alerji sorunu bulunan kişilerde ev tozu ve akarları, polen ve kimyasallar alerjik reaksiyonları tetikleyebilir. Bir alerji testi yaptırarak hangi alerjenlere karşı hassasiyetiniz olduğunu öğrenebilirsiniz. Ardından bu alerjenlerden uzak durmaya yönelik önlemler alarak öksürük sorunuyla daha etkili bir şekilde mücadele edebilirsiniz.2
Uyku Sırasında Başı Yüksekte Tutmak
Yatakta tamamen düz bir şekilde yatmak, mukus salgısının boğazın arka kısmında birikmesine neden olarak öksürüğe yol açabilir. Yatarken başın yeterince yüksekte tutulması hem geniz akıntısı hem de reflü hastalığından kaynaklanan öksürük sorunundan kurtulmanıza yardımcı olabilir.2
Bal ve Limon Gibi Doğal Çözümlerden Destek Almak
Öksürük ilaçlarına benzer etki gösteren doğal çözümlerden bir tanesi bal ve limon karışımıdır. Yatmadan önce bir miktar ballı limon içmeniz boğazınızı yatıştırmanıza ve tahrişi azaltmanıza, sonuç olarak öksürük krizinden korunmanıza katkı sağlayabilir. (2) Bal ve limonu karıştırıp tüketebileceğiniz gibi bir bardak ılık suyun içerisine ekleyerek bu şekilde de içebilirsiniz.
Bol Su Tüketmek ve Ilık İçecekler İçmek
Gün içerisinde yeteri kadar su içmek, boğazınızda kuruluğu önleyerek öksürük sorununun dindirilmesine yardımcı olabilir. Ayrıca akşam saatlerinde içilebilecek sıcak bitki çayları veya ballı ılık su, boğazı yatıştırabilir ve mukus salgılarını gevşetebilir. Bu sayede gece öksürüklerinin önüne geçmenize yardımcı olabilir.5
Yatmadan Önce Sıcak Duş Almak
Sıcak bir duş, boğazda nemlendirici etki oluşturarak öksürük sorununu hafifletebilir. Aynı zamanda kapıyı açık bırakarak alacağınız bir duş ev ortamınızın da nem oranının artmasını sağlayabilir. Bu nedenle yatmadan önce sıcak bir duş almayı tercih edebilirsiniz.5
Tuzlu Su ile Gargara Yapmak
Tuz ve su ile hazırlanacak basit bir karışım hem burun spreyi hem de gargara olarak kullanılabilir. Bu karışımı burun spreyi olarak kullanmak solunumu rahatlatırken tuzlu su ile gargara yapmak balgamın sökülmesine yardımcı olarak öksürüğü hafifletebilir.3 5
Öksürük Hafifletici İlaçlar Hakkında Doktorunuza Danışmak
Bazı durumlarda öksürük sorunu, yukarıdaki önlemlerle kontrol altına alınamayabilir. Bu durumda doktorunuza da danışarak sağlık sorunlarınıza uygun ilaçlardan yararlanabilir, böylece gece öksürüklerinizi azaltabilirsiniz. Örneğin alerjik bir hastalığınız söz konusu ise antialerjik ilaçlar ve dekonjestanlardan, astımınız varsa astım ilaçlarından veya diğer durumlarda çeşitli pastiller ve öksürük şuruplarından yararlanabilirsiniz.2
Bebeklerde Gece Öksürük Krizine Ne İyi Gelir?
Gece öksürük krizi bebek ve çocuklarda da yaygın görülen bir durumdur. Bu yaş gruplarında gece artan öksürüklerin yaygın nedenleri arasında soğuk algınlıkları, alerjiler ve astım hastalığı yer alır. Özellikle de solunum yolları yapısal olarak daha dar olan bebeklerde burun temizliğinin düzenli ve doğru bir şekilde yapılması oldukça önemlidir. Bununla birlikte reflü yatağı kullanılarak başın gövdeye oranla daha yüksekte tutulmasında fayda vardır. Burun tıkanıklığını azaltmak ve solunumu rahatlatarak öksürüğü hafifletmek için bebek odasında nemlendirici kullanımı tercih edilebilir. Öksürüğün yönetiminde sıvı alımı oldukça önemlidir. Anne sütü alan bebekler sık sık emzirilmeli, diğer bebekler için formül mamaların yeterli miktarda verildiğinden emin olunmalıdır. Ek gıdaya başlamış olan daha büyük bebekler ve çocuklar için yaşlarına uygun ılık içeceklerden yararlanılabilir. Bebek ve çocuklarda uzun süren öksürük, astım veya kronik enfeksiyonlar gibi daha ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Bu nedenle doğal çözümlerin yanında mutlaka hekime danışılmalı ve muayeneden geçilmelidir.6
Geceleri görülen kriz şeklinde öksürük uyku kalitesini düşürerek bağışıklık sisteminizi olumsuz etkileyebilir. Bu durum uzun süredir devam ediyorsa, gece terlemesi veya hırıltılı solunum gibi semptomlar öksürüğe eşlik ediyorsa bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir.
Ek olarak “Kronik öksürük nasıl geçer?”, “Geçmeyen öksürük nedenleri” ve “Gece öksürüğü neden olur?” gibi farklı konu başlıklarına sahip diğer içeriklerimizi inceleyerek öksürük sorununuza daha iyi bir çözüm bulabilir, detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.