Hırıltılı Öksürük Belirtileri Nelerdir? Hırıltılı Öksürük Nasıl Geçer?

Hava yolu kısmen tıkandığında, ıslığa benzer, tiz ya da kaba bir hırıltı ile nefes alabilir ya da öksürebilirsiniz. Hırıltının tonu, solunum sisteminin hangi bölümünün tıkalı olduğuna göre de değişkenlik gösterebilir. Hırıltılı solunum kimi zaman beraberinde öksürüğü de getirir ve hırıltılı öksürük meydana gelir. ¹ Yazımızı okuyarak öksürük ve hırıltı hakkında bilgi alabilir, hırıltılı öksürük nedenleri nelerdir, boğazda hırıltılı öksürük nasıl geçer bilgi alabilirsiniz.

Hırıltılı Öksürük Nedenleri Nelerdir?

Hırıltılı solunum ve öksürük pek çok nedenden dolayı ortaya çıkabilir. Bunlar arasında en çok öne çıkan durumlar aşağıdaki gibidir:

Viral ya da Bakteriyel Enfeksiyonlar

Viral enfeksiyonlar, hem yetişkinler hem de çocuklar ve bebeklerde hırıltılı öksürük nedenleri arasındadır. Bronşit gibi viral ya da bakteriyel enfenksiyonlar; nefes darlığı, göğüs ağrısı, mukuslu öksürük gibi solunum yollarını etkileyen pek çok duruma neden olduğu gibi hırıltılı öksürüğe de neden olabilir. Hırıltılı solunum öksürük ve balgam gibi semptomlarla kendini gösterebilen viral ya da bakteriyel enfeksiyonların yanı sıra soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyonlarda da kendini gösterebilir. Soğuk algınlığı ve gripte hırıltılı öksürük görülmesi rahatsızlığın göğse yerleştiği anlamına gelebilir.²

Yine bakteri ve virüslerin neden olabildiği rahatsızlıklardan biri olan zatürrede de hırıltılı nefes ve öksürük ile karşılaşılabilir. Zatürre olan kişilerin akciğerlerindeki hava keselerinde iltihap oluşabilir. Bu durum da nefes almayı güçleştirebilir. Tüm bunlardan ötürü zatürre semptomları arasında ateş, titreme, terleme, göğüs ağrısı ve yorgunluğun yanı sıra balgamlı hırıltılı öksürük, hırıltılı solunum da görülebilir.²

Astım

Astım da hem yetişkinlerde hem de çocuklarda hırıltılı öksürük ve hırıltılı solunuma neden olabilir.  Astım, solunum yollarında yer alan kasların kasılmasına ya da solunum yollarında yer alan iç astarın şişip daralmasına neden olabilir. Bunların yanı sıra solunum yolları mukusla da dolabilir ve ciğerlerin hava dolması giderek daha zor hale gelebilir. Sonrasında da bir astım atağı oluşabilir. Astım atağının en belirgin belirtileri arasında göğüste hırıltılı öksürük ve hırıltılı solunum yer alır. Aynı zamanda nefes darlığı, göğüs sıkışması gibi belirtiler ile de ortaya çıkabilir.²

Gastroözofageal Reflü

Asit regürjitasyonu ya da asit reflü olarak da adlandırılan gastroözofageal reflü, midede yer alan içeriğin yemek borusuna kadar çıkması ile ortaya çıkar ve bir sindirim rahatsızlığıdır. Mide suyunun yemek borusuna geri akması nedeniyle boğaz ağrısı, göğüste ağrılı yanma hissi gibi semptomların yanı sıra hırılltılı öksürüğe de neden olabilir.^{1 3}

Alerjiler

Hırıltılı solunum ve hırıltılı öksürük, alerjik nedenlerden de ortaya çıkabilir. Polen, toz akarları, küf, evcil hayvan tüyü ya da bazı gıdalara karşı alerjisi bulunan kişilerin alerjileri tetiklendiğinde hırıltılı öksürük ve hırıltılı solunum da kendini gösterebilir. Özellikle çocuklarda görülen alerjik reaksiyonlarda ortaya çıkabilir.²

Hırıltılı Öksürük Belirtileri Nelerdir?

Hırıltılı öksürük belirtileri, hırıltılı öksürüğe neden olan rahatsızlıklara bağlı olarak değişir. Viral ve bakteriyel enfeksiyonlarda; ateş, üşüme, göğüs ağrısı, göğüs yanması, nefes almada güçlük, boğaz ağrısı belirtileri ile birlikte ya da bu belirtilerin devamında ortaya çıkabilir. Astımda görülen hırıltılı solunum ve hırıltılı öksürük, nefes darlığı, göğüs sıkışması gibi belirtiler ile birlikte ortaya çıkabilir. Alerjik durumlarda yaşanan hırıltılı öksürük; nefes darlığı, nefes almakta zorluk, göğüs sıkışması, göğüs tıkanıklığı gibi semptomlar ile birlikte ortaya çıkabilir.^{2 4}

Hırıltılı Öksürük Nasıl Geçer?

Hırıltılı öksürük ve hırıltılı solunum, neden olduğu rahatsızlık da dikkate alınarak uygulanabilecek tedavi süreçleri ile iyileştirilebilir. Doktorunuz bu süreçte tüm semptomları dikkate alarak sizin için en uygun tedavi yöntemini belirleyecektir. Bunların yanı sıra bazı yardımcılar ile siz de hırıltılı solunum, hırıltılı öksürük ve balgam gibi şikayetlerinizin hafiflemesine destek olabilirsiniz. İşte hırıltılı öksürüğün azalmasına yardımcı olabilecek yöntemler:

Sıcak İçecekler Tüketin

Sıcak içecekler, hem mukusun yumuşamasına hem de tıkanan hava yolunun rahatlamasına destek olabilir. Sıcak bir çay, bitki çayı ya da ılık, ballı su gibi içecekler seçebilirsiniz.²

Nefes Egzersizi Yapın

Bronşiyal astım gibi nedenlerden ötürü hırıltılı öksürük sorunu yaşayan kişilerde nefes egzersizi yapmak da destekleyici bir yöntem olabilir. Bir araştırmaya göre bronşiyal astımı olan kişilerin, 12 hafta boyunca günde iki kez 20 dakika nefes egzersizi yaptıktan sonra yapmayan kişilere göre daha az semptom ile karşılaştığı görülmüştür. Ayrıca bu kişilerin akciğer fonksiyonlarının daha iyi olduğu görülmüştür. Nefes egzersizleri konusunda nasıl bir yol izleyeceğinizi öğrenmek için doktorunuzdan da fikir alabilirsiniz.²

Buhar Banyosu Yapın

Nemli hava ve buhar solumak, kişilerin nefes almasını kolaylaştırabilir, kuru hırıltılı öksürük ya da öksürüğün şiddetinin azalmasını da destekleyebilir. Buhar ya da nemli hava solumak için en basit yöntemlerden biri banyonun kapısını kapatıp sıcak bir duş almaktır. Sıcak sudan yükselen buhar banyonun içine hapsolacağından siz de nemli havayı rahatlıkla soluyabilirsiniz. Bunun dışında bir kaseye sıcak su doldurabilir, başınıza, alnınızı da kaplayacak şekilde bir havlu serip yüzünüzü mümkün olduğunca kaseye yakın tutabilirsiniz. Bu sayede doğrudan buhar banyosu yapabilirsiniz.²

Hava Nemlendiricisi Kullanın

Havadaki nemi artırmak için tasarlanan hava nemlendiricileri de nemli bir hava solumanıza ve daha rahat nefes almanıza yardımcı olabilir. Böylece tıkanan ve bu nedenle de hırıltılı solunum ya da öksürüğe neden hava yolunun açılmasını da destekleyebilir. Hava nemlendiricisi hem yetişkinlerin hem de çocuk ve bebeklerin kullanımı için uygundur. Nefes almakta güçlük çekiyorsanız, hırıltılı solunum ve öksürük şikayetleriniz varsa yaşam alanlarınız için hava nemlendiricisi alabilirsiniz.²

Alerjenlerden Uzak Durun

Hırıltılı öksürüğün nedeni alerjik reaksiyonsa alerjinizi tetikleyen alerjenlerden uzak durmanız gerekir. Polen, toz akarları, evcil hayvan tüyü gibi dış etkenler ya da yiyeceklerden kaynaklı alerjenlerden uzak durarak hem alerjik reaksiyonları hem de buna bağlı olarak gelişebilen hırıltılı öksürüğü engellemeye yardımcı olabilirsiniz.²

Bol Bol Dinlenin

Dinlenmek, pek çok rahatsızlığın gerilemesine ve iyileşmesine yardımcı olabilir. Özellikle viral ya da bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklı hırıltılı öksürük sorunu yaşıyorsanız dinlenmek tedavi süreciniz için olumlu bir eylemdir.¹

Hırıltılı Öksürük Kaç Günde Geçer?

Hırıltılı öksürük, bağlı olduğu nedenlerden dolayı kısa ya da daha uzun sürelerde iyileşebilir. Doktorunuz tedavi yöntemini belirledikten sonra iyileşme süreci için de size bilgi verecektir. İyileşme sürecinde aşağıdaki durumlardan bir ya da birkaçı yaşanırsa acilen doktorunuza başvurmanız gerekir:

• Nefes almakta ciddi anlamda zorluk yaşamak, konuşmakta dahi zorlanmak, 
• Bilinç kaybı yaşamak, nefessiz kalmak, 
• Yüzde ve dudaklarda mavimsi bir renk görmek.¹

Çocuklarda ise hırıltılı öksürüğün yanında aşağıdaki durumlar yaşanıyorsa yine hızlı bir şekilde hastaneye gidilmelidir:

• Nefes almakta güçlük çekme, 
• Hızlı ve düzensiz soluma, 
• Normalden çok daha yorgun görünme ya da uyur halde olma, 
• Dehidrasyon belirtileri gösteriyorsa, 
• Dudaklarında, yüzünde ya da dilinde mavilik ya da solgunluk varsa,
• Ateşi yüksekse, 
• Öksürdükten sonra nefes alırken boğmaca benzeri bir ses çıkarıyorsa.¹

Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda görülebilen hırıltılı solunum ve hırıltılı öksürük, ciddi durumlara yol açabileceğinden sürekli olarak tetikte olmanız ve özenli bir tedavi sürecinden geçmeniz gerekir. Doktorunuzun belirlediği tedavi sürecini en doğru şekilde gerçekleştirerek ve kendinizi koruyup sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek hırıltı öksürükten en kısa sürede kurtulabilirsiniz. 

Hırıltılı Öksürükten Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Hırıltılı öksürükten korunmak için hırıltılı solunum ve hırıltılı öksürüğe neden olacak hastalıklardan korunmayı ve akciğer sağlığını korumayı kapsar. Buna bağlı olarak:

• Sigara içmemek, 
• Sigara ve diğer zararlı dumanlardan, hava kirliliğinden uzak durmaya çalışmak, 
• Zatürre aşısı, grip aşısı gibi destekleyici aşıları olmak, 
• Kişisel hijyeni korumak, 
• Küflü, nemli ortamlardan uzak durmak,
• Mümkün olduğunca kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunmamak, 
• Kalabalık ve hastalık riski taşıyan ortamlarda maske takmak,
• Hasta kişilerden uzak durmak, 
• Havlu, bardak, çatal, kaşık gibi kişisel eşyaları paylaşmamak, 
• Düzenli ve sağlıklı beslenmek, 
• Egzersiz yapmak,
• Yeterli uyumak ve dinlenmek akciğer sağlığını korumaya ve ciğerden hırıltılı öksürük gibi durumlar ile karşılaşmamanıza destek olabilir.¹

Hırıltılı öksürük dışında kronik öksürük konusunda bilgi almak ya da “Gece Öksürük Krizine Ne İyi Gelir?” , “Çocuklarda öksürük neden olur?” gibi soruların yanıtlarını öğrenmek için diğer içeriklerimize göz atabilirsiniz. 

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.